Con tàu năm cũ

Dinh Trong Phuc

Moderator
Staff member
tau%2Bhoa%2Bnam%2Bxua.jpg
Ôi…
Cố hương xa nửa địa cầu
Nghìn trùng kỷ niệm vẫn theo nhau
Đêm nay ta đốt sầu lưu lạc
Trong khói men nồng hạnh phúc xưa
LAM PHƯƠNG
Tôi hay dùng lại tiếng tàu HỎA tiếng ngày xưa bà con QT hay dùng để chỉ tàu lửa. Có khi nào các bạn đang ngồi trong những toa xe hỏa hạng sang như hiện nay có đầu máy chạy bằng diesel tối tân với tốc độ nhanh chợt nhớ đến hình ảnh chiếc tàu hỏa năm xưa ì ạch chạy cùng hú còi inh ỏi không nhỉ ?

Ngày xưa đó, có nghĩa là khoảng thời gian cuối từ 1960 trở về trước khi con đường sắt đi qua những vùng hẻo lánh hoang vu cận sơn tỉnh Quảng trị . Khi con đường sắt vẫn còn xuyên suốt từ Sài Gòn ra đến Đông hà . Thế hệ sinh sau 1960 chỉ nhìn lại được những đầu máy xe lửa cổ xưa đen sì chạy bằng than đá và củi trong sách vở thôi , riêng thế hệ tôi còn đươc cái hân hạnh đi trên những chuyến tàu "cỗ lổ xỉ" này trước khi nó bị bỏ xó trên những khoảng vắng ga tàu .

Ga xe lửa Quảng trị nó cách cầu Thạch hãn không xa , bởi thế ngày xưa dân mình gọi cầu này là Cầu Ga . Thời này tôi hay đi tàu dù chỉ một đoạn từ Quảng trị vào Mỹ chánh hay từ Quảng trị ra Đông hà . Sau hiệp định GENEVE 1954 trong Nam chỉ có ga Đông hà là ga cuối cùng . Vào Mỹ chánh thăm bà con xong rồi ra lại quảng trị tôi cũng lên gần lộ 1 đón tàu từ Huế ra để về lại Quảng trị, đó là những chuyến viễn hành của thời thơ ấu. Tôi ngồi đợi tàu trên khoảng dốc cao là ga Mỹ chánh trong lòng thấp thỏm. Tiếng còi tàu hú từ xa đầu còn nhỏ nhưng sau càng lớn dần . Từ xa cái chấm đen tròn xuất hiện và cột khói đen ngòm bốc lên ; chúng càng lúc càng rõ dần cùng tiếng rầm rập trên con đường sắt càng lúc càng lớn . Tôi không quên được cảm giác hồi hộp khi cái khối sắt đen sì từ từ chậm lại và dừng hẳn trước cái ga nhỏ bé đìu hiu này . Con tàu chợ tạm dừng ít phút lấy thêm khách cùng cho một vài người xuống tàu. Cột khói và hơi nước từ trên cái đầu tròn dài đen nhẵn của đầu máy còn gầm gừ như muốn doạ nạt thằng bé như tôi. Những bánh xe sắt khổng lồ của đầu tàu cùng với lữa khói hợp lại trông như một con quái thú màu đen đối với trí tưởng tượng của tôi lúc đó. Những thanh cũi và đống than đỏ rực bên trong. Người phu tàu vội chạy xuống dùng thanh sắt dài nạy đống lửa đang hừng hực tỏa nóng để tăng thêm sức mạnh cho đầu tàu tiếp tục hành trình về nhà ga khác.

Lại hồi còi khác lanh lảnh rúc lên, người phu trạm phất lá cờ đỏ báo hiệu con tàu lăn bánh. Tiếng " sình sịch , sình sịch" đầu chậm sau nhanh, con tàu từ từ rời ga Mỹ chánh, người phu trạm đứng đó ngó theo và bóng ông cùng cái nhà ga nhỏ bé khuất dần .

Đã là tàu chợ thì nó phải chạy chậm thôi lại còn lắc lư nữa nhưng cảm giác của tôi lúc này thấy nó chạy nhanh lạ lùng . Tôi say sưa ngắm những triền cát những vùng rú càn , những triền đồi hoang sơ không một bóng người . Phía trái là núi trường sơn trùng trùng điệp điệp. Cảm giác phiêu lưu mạo hiểm của một đứa nhỏ đi xa theo toa tàu lắc đều. Thỉnh thoảng từ đầu máy một hồi còi kéo lên phá tan không gian tĩnh lặng . Gần đến ga lớn Quảng trị con tàu kéo còi liên tục cùng với niềm vui của tôi, đứa bé đi chơi xa về lại thành phố thân yêu.

Lớn thêm một ít , tôi có dịp vào Huế về thăm quê nội tôi tức là Truồi và tôi cũng có dịp đi tàu hỏa nữa. Rồi tôi còn được theo người lớn cùng lấy vé tàu tại ga Truồi mà vào đến Đà Nẵng . Nói sao hết nỗi vui mừng của tôi với cái thú "phiêu lưu " xa xôi như lúc này . Làm sao quên được hình ảnh sóng nước rì rào khi con tàu chạy men theo bên đầm Cầu Hai, Đá Bạc giã từ cái đầm Lăng cô mà tiến sâu vào chân núi Hải vân .
Nếu chúng ta hiện nay có những phương tiện dồi dào - hiện đại thì mới thấu được nỗi ' gian nan" của chiếc tàu chợ đen đúa năm nào ! Chiếc đầu máy chạy bằng than kia phải ì ạch kéo cả đoàn tàu qua núi Hải vân nơi có những độ dốc khiến nó phải "phì phò " phun khói dày đặc tưởng chừng muốn "ngất lịm " đến nơi .

Cảm giác rờn rợn của tôi tăng lên khi con tàu phải chui qua mấy cái hầm dài xuyên qua Hải vân sơn . Những toa xe không có điện , tối thui như cảnh âm ti địa ngục . Cứ qua một hầm những kẻ thích đùa lại cứ la hét lên như dọa nạt những ai yếu bóng vía . Khói tàu trong hầm chui vào hết trong các toa xe , mùi hắc ín mùi khói than khét lẹt sặc sụa đầy phổi mọi người . Đầu tàu ra khỏi một miệng hầm lại hú lên 1 hồi báo hiệu . Cứ mãi vậy cho đến cái hầm thứ thứ 6 , cái hầm dài nhất thì mới qua ranh giới Đà Nẵng . Toa xe sáng lần lên cho đến khi tất cả đều lọt vào khoảng trời quảng khoát bên ngoài. Ai nầy đều hít thở sảng khoái , nhìn lại nhau thì ôi thôi mặt ai cũng có một lớp mỏng đầy muội khói .

Một thuở thanh bình người dân tự thoải mãn với nhưng gì hiện có trong tay . Người ta đi con tàu chợ, nhưng khúc củi to tướng đốt lẫn với than - những cột khói hình nấm phùn phụt bay lên trời cao tiếng còi tàu hú vang dài lê thê nhưng lại đem niềm vui cho khách đi xa đang mòn mỏi ngóng trông.

Làm sao tôi quên được những lúc đợi con tàu về ga cũ. Tôi đã áp tai vào đường tàu cố lắng nghe chấn động con tàu lan truyền từ những dặm xa. Có tiếng còi tàu xa xa âm thanh mơ hồ -phảng phất. Niềm vui của tôi tăng dần khi nhìn thấy làn khói đen từ phía chân trời cùng lúc tiếng còi tàu to dần liên hồi như tiếng reo vui của người con đi xa nay về lại cố hương. Đoàn tàu thân quen đã về bến cũ để đón thêm người đi, lưu luyến chia tay cho ai ở lại. Khói tàu vẫn bốc cao ngùn ngụt hứa hẹn tiếp cho chuyến viễn hành. Thế là nó tiếp tục chia phôi, sẽ để lại phía sau một sân ga bé nhỏ cùng số phận đợi chờ.

Thời gian trôi mau, phôi pha bóng dáng con tàu năm cũ. Quá khứ nào cũng dần mòn nhạt nhòa theo bao nhân ảnh cuộc đời. Từng hồi còi lịm dần và mất hút, từng sân ga mờ dần và khuất hẳn theo ngả rẽ cuộc đời; tất cả sẽ theo nhau cùng trôi về vùng kỷ niệm.


Đinh Trọng Phúc
 
Top